Snelcursus para-zwemmen

Toeschouwers zijn helaas niet welkom op het toernooi, wel is er een livestream en live timing waar supporters de wedstrijd kunnen volgen. Maar, dan is het wel belangrijk dat er duidelijk is hoe het nu werkt, dat Paralympisch zwemmen. Want wat zijn die codes nou achter de namen? Hoe kan het zijn dat iemand die langzamer is, wel wint? En hoezo, je hebt je nog niet geplaatst voor de Spelen, je hebt toch de limiet gezwommen?

En dus , voor al die mensen die het para-zwemmen zo leuk vinden, maar het toch niet helemaal snappen, óf de mensen die niet kijken omdat het 'te ingewikkeld' is. Voor jullie, een snelcursus para-zwemmen.

Wat zijn klassen? 

Elke Paralympische sport is opgedeeld in klassen. Dit is gedaan om de sport zo eerlijk mogelijk te maken. Het zou immers raar zijn om iemand die twee benen mist, te laten zwemmen tegen iemand die blind is. In het para-zwemmen kennen we 14 klassen:

1-10 > Lichamelijke beperking, waarbij 1 de klasse is voor mensen met de zwaarste beperkingen en 10 voor mensen met de lichtste (ook wel PI's genoemd: Physical Impairment).

11-13 > Beperking aan het zicht. Hierbij is 11 voor blinden / tot 2% zicht, die allen met zwarte brillen zwemmen. 12 is voor zéér slechtzienden - gezichtsveld t/m 5 graden-  en 13 is voor slechtzienden - gezichtsveld t/m 20 graden - (ook wel VI's : Visual Impairment).

14 > Intellectuele beperking. Mensen in deze klasse hebben vaak moeite met bijvoorbeeld patronen, geheugen, verslechterd reactievermogen,  etc (ook wel II: Intellectual Impairment)

En die S ervoor dan ?

Elke sport heeft een eigen letter voor de klassen. In het zwemmen is dat een S, SB of een SM:

S = swimming > voor vlinderslag, rugcrawl en vrije slag afstanden

SB = swimming breaststroke > voor de schoolslag afstanden

SM = swimming medley > voor de wisselslag afstanden

Oké duidelijk, maar wat zijn die losse getallen en letters dan, zonder S/SB/SM ?

In het Paralympisch zwemmen mogen wij bepaalde dingen wél doen, die een valide zwemmer niet mag. Simpelweg omdat we dit niet kunnen vanwege onze beperking. Een letter kan aangeven dat een zwemmer bijvoorbeeld iemand mag meenemen naar de voorstart en de race, omdat ze niet alles zelf kunnen. Of: in de schoolslag is het bijvoorbeeld verplicht om met twee handen tegelijkertijd aan te tikken, maar dat gaat lastig als je er maar één hebt. Hiervoor hebben we zogenoemde 'Exception Codes'. Met deze code(s) weet de official dat hij die persoon met dus maar één hand, niet mag diskwalificeren omdat hij niet met twee handen aantikte.

Bron: paralympic.org

Zelf heb ik de 1, 3 en 5. Doordat ik o.a. mijn hand mis en mijn arm korter is, mag ik dus met de rugcrawl met één  hand starten (omdat ik het blok niet kan vasthouden) en hoef ik met de vlinder- en schoolslag niet met twee handen aan te tikken; ik hoef slechts de intentie te tonen. Voor de beperkingen aan mijn schouder en rug heb ik geen exception code(s), omdat ik met die beperkingen geen regels hoef te overtreden - ik kan bijvoorbeeld niet roteren, maar dat is ook niet verplicht.

Hoe kan het dat iemand die niet het snelste is, wel wint ?

Op EK's, WK's en de Spelen zwemt iedereen in zijn eigen categorie, en wint degene die als eerste aantikt. Echter, met geïntegreerde wedstrijden zoals bijvoorbeeld deze Rotterdam Qualification Meet, zwemt iedereen tegen elkaar. Maar goed, het is logisch dat iemand zonder voet sneller is dan iemand die twee volledige armen mist. Hierom zijn zogenaamde IPC punten geïntroduceerd. Eigenlijk zijn deze punten te vergelijken met FINA punten in het valide zwemmen: hoe dichter bij het wereldrecord, hoe meer punten. Het wereldrecord staat op 1000 punten. Je kan ook meer dan 1000 punten zwemmen, dan zwem je dus een nieuw WR. Op deze manier worden tijden met elkaar vergeleken. Degene met de meeste punten wint de race.

Voorbeeld : Persoon A, vrouw in de klasse S10,  zwemt op de 100 vrije slag 1:01,50 (WR = 59,17)

Persoon B, vrouw in klasse S7, zwemt in diezelfde race 1:08,10 (WR = 1:08,03)

Wie wint de race?  Spoiler: het is persoon B. Zij zwemt dan wel langzamer dan persoon A, maar zit dichterbij het wereldrecord in haar klasse en is dus in verhouding tot haar klasse sneller dan persoon A. Persoon B zal meer punten zwemmen. 

Let op : de 1000 punten wordt niet elke keer dat er een WR gezwommen wordt, geüpdatet. Soms zwemt iemand meer dan 1000 punten, maar zwemt geen WR. Dit is dan omdat diegene wel sneller is dan het oude WR waar de 1000 punten nog mee is gelijkgesteld, maar niet sneller is dan het huidige WR. Het moet natuurlijk niet te makkelijk worden ;)

Waarom ben je nog niet geplaatst voor de Spelen, als je wel al de limiet hebt gezwommen?

Zoals ik eerder vertelde, heeft elke Paralympische sport verschillende klassen. Dit betekent dat er daardoor óók meer sporters zijn. Alleen in het zwemmen zijn er al 67 afstanden voor dames en 76 afstanden voor heren, gezwommen over 14 klassen. 

Doordat er zoveel meer sporters zijn, wordt er per sport bepaald hoeveel atleten er aan de Spelen kunnen deelnemen. In het zwemmen is er plaats voor 620 atleten. Die 620 plekken moeten verdeeld worden onder alle landen. De gehele procedure en alle berekeningen zal ik je besparen, want dat snappen zelfs wij niet altijd. Lang verhaal kort: als land kan je die plekken voor je  'winnen'. Meestal wordt ongeveer een half jaar voor de Spelen bekend gemaakt hoeveel van die plekken je als land verdiend hebt. Voor de Spelen van Tokio heeft Nederland 8 heren plekken en 7 dames plekken weten te bemachtigen. Dit betekent dat er dus maximaal dat aantal zwemmers mee kan naar Tokio volgend jaar. Er gelden zowel internationale als landelijke eisen. Indien er méér mensen de limiet behalen dan dat wij plek hebben, is de interne selectieprocedure van toepassing. Ook dat is een lang document met veel regels, maar kort gezegd gaan dan de mensen mee die er het beste voor staan. Het kan dus zijn, dat iemand die wel de limiet heeft, niét meegaat naar Tokio. Andersom geldt, dat wanneer er minder limieten gezwommen worden dan dat we plek hebben, we als land twee opties hebben. Optie 1 is dat we die plekken 'opvullen' met mensen die misschien niet de limiet hebben behaald, maar wel aan de internationale eis voldoen. Optie 2 is dat we die plekken 'teruggeven' aan het internationaal committee (IPC) en dat die plekken naar landen gaan die aangegeven hebben plekken tekort te komen.